انواع لوله های فولادی

لوله های فولادی امروزه از پرکاربردترین لوله های مورد استفاده در سیستم های لوله کشی صنعتی هستند. این لوله ها به خاطر استحکام بالا، مقاومت در برابر گرما و همچنین مقاومت نسبی که در برابر خوردگی دارند، یکی از بهترین گزینه ها در ساخت سیستم های لوله کشی در فرایندهای صنعتی و پالایشگاهی هستند . انواع مختلفی از لوله های فولادی در سیستم های لوله کشی صنعتی و فرایندی، پالایشگاهها، کارخانه های پتروشیمی، خطوط انتقال نفت و گاز، سیستم های انتقال آب، سیستم های تأسیساتی، صنایع بویلر سازی، تهویه مطبوع و… مورد استفاده قرار می گیرند.

انواع فولادها با ترکیب شیمیایی مختلف و در نتیجه خواص فیزیکی و مکانیکی متفاوت در ساخت لوله های فولادی به کار گرفته می شوند. نوع فولاد به کار گرفته شده در ساخت این لوله ها معمولاً زمینه های کاربردی و شرایط سرویسی که لوله برای آن انتخاب میشود را تعیین میکند. به همین دلیل همواره در فرایند طراحی و ساخت سیستم های لوله کشی صنعتی اولین و مهمترین مرحله طراحی انتخاب جنس مناسب برای لوله ها و سایر تجهیزات لوله کشی است. روش های مختلفی برای تولید لوله های فولادی وجود دارد. معمولاً این لوله ها طبق روشی که برای تولید آنها به کار گرفته میشود به دو دسته کلی درزدار یا درز جوش (Welded) و بدون درز یا مانیسمان (Seamless) تقسیم می شوند .

لوله درزجوش

به لوله ‏ای اطلاق می‏شود که دارای یک درز جوش طولی از نوع جوش الکتریکی باشد .

لوله ‏هائی که اصطلاحا به نام لوله درز مخفی عرضه می‏شوند نوعی لوله درز جوش می‏باشند که پس از جوشکاری درز طولی تحت عملیات کشش گرم قرار گرفته‏اند .

لوله بدون درز

عبارت از استوانه فولادی توخالی دو سر باز است که فاقد درز جوش باشد .

گروه لوله

جنس لوله‏ ها بر اساس حداقل تنش تسلیم تقسیم ‏بندی شده که انواع آن به شرح زیر می‏ باشد :

ـ گروه 30: لوله ‏هایی که حداقل تنش تسلیم آنها برابر 207 مگاپاسکال باشد .

ـ گروه 35: لوله ‏هایی که حداقل تنش تسلیم آنها برابر 241 مگاپاسکال باشد .

ـ گروه 42: لوله‏ هایی که حداقل تنش تسلیم آنها برابر 289 مگاپاسکال باشد .

 رده لوله

نوعی نامگذاری برای ضخامت‏ های خاصی از لوله می‏ باشد.

روشهای تولید

تولید لوله‏ ها بایستی مطابق یکی از دو روش تعریف شده زیر باشد :

لوله بدون درز

در این روش پس از حرارت دادن شمش فولاد و ایجاد سوراخ اولیه در آن با عبور از بین غلتک‏ها , لوله فاقد درز تولید می‏شود که در صورت نیاز می‏توان جهت دستیابی به ابعاد و ویژگی‏های مورد نظر از عملیات مکانیکی سرد نیز استفاده نمود .

لوله درز جوش الکتریکی

در این روش ورق کلاف فولاد با عبور از بین غلتک‏ها و بدست آوردن شکل اولیه لوله , جریان الکتریکی از لبه‏ها عبور و حرارت ناشی از مقاومت در مقابل جریان الکتریکی , لبه‏ها را به صورت خمیری شکل در آورده و فشار غلتک‏ها موجب در هم فشردن و ذوب لبه ‏ها می‏گردد . جوشکاری مورد استفاده در این روش از نوع جوش الکتریکی مقاومتی و یا جوش الکتریکی القایی و بدون استفاده از سیم جوش و یا مواد پر کننده می‏باشد .

پس از خاتمه جوشکاری , تمام درز جوش طولی بایستی حداقل تا دمای 538 درجه سلسیوس تحت عملیات حرارتی قرار گیرد و یا اینکه روش تولید به نحوی باشد که فاز سخت و سوزنی شکل در ساختار مولکولی فلز ایجاد نگردد .